Quai bị ra gió bị vô sinh?

Em nghe nói lên quai bị mà ra gió sau này sẽ bị vô sinh. Em rất sợ vì cách đây 2 năm, em bị lên quai bị nhưng vì là sinh viên nên em phải đi học, không kiêng được gió. Vậy em có bị vô sinh không? Em lại mới bị cứng hàm bên phải không há được, đó có phải là triệu chứng của việc lên quai bị? Thảo, Lâm Đồng

BS Nguyễn Thành Như (Bệnh viện Bình Dân TP.HCM)

Trước hết, bị sưng hàm chưa chắc là quai

bị. Sưng hàm có thể là viêm mủ chân răng, viêm hạch dưới hàm... Đúng nghĩa quai bị là viêm tuyến mang tai do một loại virút đặc hiệu. Kế đến, không phải hễ cứ bị quai bị là sẽ bị vô sinh. Nếu quai bị xảy ra trước tuổi dậy thì thì không sao cả. Nếu bệnh nhân bị quai bị sau 11 tuổi thì cũng chỉ có 10% bị viêm teo tinh hoàn hai bên là thật sự bị vô sinh thôi. Khoảng 30% bị viêm teo tinh hoàn một bên, nếu tinh hoàn bên kia tốt, bệnh nhân vẫn sinh con đều đều. Tinh hoàn bị viêm do quai bị có thể hết viêm đau thì trở lại bình thường, nhưng cũng có thể bị teo. Nếu tinh hoàn bị teo cả hai bên (nhỏ như hột chôm chôm) thì mới lo bị vô sinh. Khi đó, chỉ có thử tinh dịch đồ mới biết có vô sinh thật sự hay không. Chuyện gió máy không gây ra vô sinh, dù bạn đang bị quai bị hay không.

Một thanh niên khoẻ mạnh, nếu chưa chủng ngừa quai bị thì nên lo chủng ngừa. Nếu gặp người bị quai bị thì nên tránh đứng gần, nói chuyện trực tiếp. Nếu lỡ bị quai bị thì ở nhà, đeo khẩu trang, tránh xa người khác để khỏi lây bệnh. Nếu bỗng nhiên bị quai bị thì chỉ có... "cầu trời" cho nó đừng "chạy" xuống hai tinh hoàn, nếu hai tinh hoàn cũng bị sưng luôn thì chỉ còn cách đem tinh trùng đi gửi ngân hàng trữ lạnh. Hiện tại, chỉ có thuốc chủng ngừa để không bị quai bị, chứ chưa có thuốc nào ngăn được quai bị "chạy" từ hàm xuống tinh hoàn, cũng như chưa có thuốc nào ngăn được tinh hoàn lỡ sưng rồi thì không bị teo. Khoa học cho đến nay vẫn chưa rõ vì sao có người bị quai bị thì virút chạy xuống tinh hoàn, có người lại không bị sưng tinh hoàn. Ngoài tinh hoàn, virút quai bị còn có thể chạy tới tuyến tuỵ (gây viêm tuỵ), màng não (gây viêm màng não).

Nếu em đã bị quai bị rồi thì cả đời không bị lại nữa. Cứng hàm là do cơ hàm co rút đấy, em nên đến nha sĩ khám nhé.